Het nadert weer.
De winter stilte.
Het moment in het jaar waarin veel van de kleurrijke, beweeglijke en levendige verschijnselen van de natuur uit beeld verdwijnen, er niet meer zijn, een winterslaap houden, zijn afgestorven, overdekt raken met mist, ijzel of sneeuw en meer van dat. Het doet denken aan de nacht, de dood en die periodes in je leven waarin van alles uit elkaar lijkt te vallen, niet meer lukt, ophoudt en meer van dat. Maar ook aan die momenten in meditatie waarop het ik weet dat hij aan de afgrond staat van niet-ik.

Het heeft iets heel bijzonders – je zou kunnen zeggen ‘moois’ – als je op zo’n moment kunt zien wat zich aandient, ook al lijkt alles juist te verdwijnen. Niet een herschikking of nieuwe verzameling van wat er was, maar even niets. Een uitgestrekt niets. Zo heilzaam voelbaar in een landschap overdekt met een dikke laag sneeuw. Het liefst ergens in de nacht. Alleen. Waar het bos ophoudt en een uitgestrekt gebied begint. Of met een goede vriend of vriendin, de stilte delen die we nooit zullen kunnen bezitten. Hoe fijn dat er ‘iets’ is wat we niet kunnen bezitten.

Natuurlijk kun je er weer iets van maken en zeggen ‘wat een mooi sneeuwlandschap’. Maar dat is het niet. Het is wezenlijker. Een weggeduwde stille kracht in een tijd waarin slagen belangrijker is dan falen, openingstijden belangrijker dan zondagsrust, een strategie belangrijker dan openheid, jeugdig oud worden belangrijker dan een vredige dood en meer van dat. Ik voel me gezegend. Aan het einde van dit winterachtig levensjaar, waarin van alles leek of lijkt te stranden, ontdekte ik opnieuw hoe wezenlijk en krachtig, in ieder geval voor mij, de uitgestrekte stilte van mijn eigen geest is. En nu daagt af en toe al de winterzegen van de natuur als ik ’s avonds laat de koude lucht inadem in de achtertuin van een leeg KenKon.
En meer dan dat, want Berry Trip heeft opnieuw het initiatief genomen om een Winter Stilte Retraite te organiseren. Van 2 tot 6 januari. Als het de natuurgoden zint zal ik erbij zijn. Deze keer niet alleen, in het pikkedonker, maar samen met de anderen en met jou misschien. Ik zal het meditatieve deel van de retraite leiden. Hopelijk betekent dat vooral het delen in de onmacht van het niet kunnen begrijpen wat de stilte ons precies te zeggen heeft.

Hartelijke groet

Sydney Leijenhorst