Japanse drums in actie

Drums, de heartbeat van het leven.

In vroeger tijden werden in Japan de taiko, ofwel drum of drums gebruikt als men ten strijde trok en als middel om in het dorp de tijd aan te geven. Later kregen drums een belangrijke plaats in religieuze activiteiten. De Japanse drummuziek die we nu vooral kennen van optredens van Japanse groepen als Kodo of Yamato, is pas in de vijftiger jaren van de vorige eeuw ontstaan. Een soort fusion van tempelmuziek en jazz. De taiko had en heeft in de Japanse cultuur nog steeds een belangrijke rol. In de keizerlijke ensembles worden taiko bijvoorbeeld zeer ingetogen gebruikt, terwijl de drums tijdens de vele festivals die het land rijk is op een heel andere manier worden bespeeld: liggend, staand, dansend, afhankelijk van het instrument en de stijl. Ook de afmetingen van de drums variëren enorm. Zo is de shime-daiko een kleine trommel (circa 36cm doorsnee) met een erg fel geluid. Een o-daiko daarentegen kan wel een diameter van twee meter hebben. Een klap daarop, hard of zacht, voelt iedereen tot diep in de buik resoneren. Wat tekent het Japans drummen? Ten eerste is het heel fysiek: het komt aan op het goed gebruiken van de zwaartekracht om snelheid en kracht aan de klappen te geven. Het gaat om het vinden van de juiste balans in de houding, om het spelen vanuit de hara (buik waar de tweede Chakra “Tanden” zit). De ritmes lijken bedrieglijk eenvoudig maar vergen stiekem de nodige oefening. En de stiltes tussen de noten zijn eigenlijk nog belangrijker dan de klappen. Uiteindelijk kun je bij een solo beter één goede slag geven dan de luisteraar overspoelen met veel lawaai. En het is zeker niet een kwestie van alleen hard slaan. De jazzy oorsprong vraagt om een zekere rondheid en ontspannenheid van de slagen op de drum. En dan de filosofie erachter. Soms staat op de vellen van een taiko het ‘mitsu domoe’ symbool geschilderd. Dit symbool staat voor de verbinding tussen de hemel, de aarde en de mensheid. De combinatie van deze drie elementen legt als het ware de verbinding tussen alles wat bestaat. Deze verbinding, waar ‘Ki’ (levenskracht) en ‘eenheid’ samen komen, is voor veel Japanners de basisgedachte van het bespelen van de taiko. Als we het vergelijken met Tai Chi zou je kunnen zeggen dat de taikospeler energie opbouwt, zijn krachten controleert, om deze vervolgens op de juiste manier weer af te geven. Maar uiteindelijk gaat het ook om een andere emotie bij het (samen) spelen. Een van de sterspelers van Kodo zegt tijdens workshops hier in Nederland altijd: “Please smile. This is FUN!” En wie zijn wij? Taiko Wageningen is nog een jonge vereniging. Onze verzameling trommels wordt langzaam maar zeker uitgebreid. Sommigen van ons hebben (meer of minder) Japanse, Westerse of Afrikaanse drumervaring . We hebben geen echte leraar maar combineren de kennis en ervaring van de leden om te werken aan techniek en samen spelen. En soms volgen we een workshop bij een professionele groep, zoals Circle Percussion. De “fun” van Kodo is voor ons erg belangrijk tijdens en na de training. We verwelkomen graag nieuwe leden. Ervaring is niet nodig: Japans drummen kan iedereen; goed Japans drummen komt door oefening, inzet en plezier. We spelen wekelijks bij KenKon op donderdag tussen 17.30- 18.45 uur en – in overleg- soms ook op vrijdagavond vanaf 21.30 uur. De gedachte achter het drummen past wonderwel goed bij de filosofie van KenKon. Daarmee zijn we onderdeel van de diversiteit aan activiteiten die bij deze organisatie onderdak vindt. Onze haiku Het gevoel wat we hebben bij het spelen, hebben we met deze haiku geprobeerd weer te geven:

Ik beroer het vel Met bachi* van els en es Mijn ziel trilt zacht mee

* bachi zijn trommelstokjes